راهنمای جامع شمش روی : کاربردها ، خواص و دیدگاه های بازار

شمش‌ روی در زمینه های مختلفی از صنایع از صنعت گالوانیزه  تا صنعت باتری سازی کاربرد دارد. این بلوک های جامد فلزی  طی فرآیندهایی با خلوص بالا تصفیه شده و  بنابراین نقشی اساسی در صنایع مختلف تولید، صنایع عمرانی  و سایر صنایع کاربردی بر عهده دارند. کارآفرینان و بازاریاب ها در سطوح اولیه بازاریابی  که به پتانسیل‌های شمش آگاهی دارند ، می‌توانند به راحتی تصمیماتی اساسی و درست در خرید و بازاریابی این محصول اتخاذ نمایند.این مقاله به اجمال  شرحی از خواص، کاربردها و روندهای ویژه بازاریابی می پردازد .

 

ماهیت شمش روی

شمش روی، در واقع بلوک‌هایی جامد و  تصفیه‌شده از فلز روی خالص به عنوان محصولی فرآوری شده در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیردد. شمش روی با تبلور در خلوص بالا، فرآیند حالت جامد یا در موارد خاص، از طریق تصعید ساخته می‌شوند. کاربردهای شمش به ویژه برای مواردی که نیاز به مقاومت در برابر خوردگی دارند و به ویژه برای گالوانیزه کردن فولاد اهمیت دارد. نماد روی، Zn، مخفف فلزی نقره‌ای-آبی است که در صنایع خودرو، ساخت و ساز و تولید کاربرد دارد. شمش‌های روی به اندازه استاندارد و اندازه بزرگ تقسیم می‌شوند و سپس بر اساس درجه خلوص آنها طبقه‌بندی می‌شوند:

استحکام و مقاومت

روی یک فلز کم استحکام با خاصیت ارتجاعی کمتر از نصف فولاد کربنی ملایم است. شمش روی معمولاً در کاربرد‌های تحمل بار استفاده می‌شود. با این حال، قطعات مکانیکی ارزان را می‌توان از روی ریخته‌گری کرد.

سختی

روی خالص سختی کمی دارد و در اکثر موارد شکننده است، با این حال آلیاژ‌های روی در مقایسه با سایر آلیاژ‌های ریخته‌گری، در برابر ضربه بطور استثنایی ایمن ترو مقاوم‌تر هستند.

شکل‌ پذیری

روی در محدوده دمایی بین ۲۱۲ تا ۳۰۲ درجه فارنهایت، شکل‌پذیر و چکش خوار می‌شود اما با افزایش دما به حالت شکننده خود باز می‌گردد.

واکنش پذیری

روی دارای خواص الکتروشیمیایی قوی است، اگرچه در باتری‌های قلیایی و در طول فرآیند گالوانیزه به خوبی عمل می‌کند. شمش‌ها خاصیت ضد خوردگی قوی دارند و به خوبی با فلزات دیگر ترکیب می‌شوند.

کاربرد‌های شمش روی

بیش از نیمی ازکل درصد تولید سالانه شمش روی در فرآیند گالوانیزه استفاده می‌شود که از فولاد در برابر خوردگی محافظت کند. برای ساخت آلیاژ‌های ریخته‌گری از شمش روی استفاده می‌شود. همچنین در کار‌های عمرانی و ساختمانی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

شمش روی را می‌توان جهت تولید صفحات یا ورق‌های روی، نورد کرد. از این صفحات می‌توان در تولید وسایل زهکشی سقف و یا در پوشش ساختمان‌ها استفاده نمود.

از روی در تهیه آلیاژ‌هایی از برنج، نقره و نیکل نیز استفاده می‌شود. روی در قالب‌های ریخته‌گری و صنعت اتومبیل‌سازی نیز به کار می‌رود.

بخش بزرگ این فرآورده‌ها در گالوانیزه کردن فولاد، ورق‌های پوشش بام‌ها، مخازن ذخیره و غیره کاربرد دارند.

ورق‌های گالوانیزه به صورت کانال‌های هوا در سیستم‌های تهویه مطبوع و هواکش‌ها و سیستم‌های حرارتی نیز کاربرد دارند. از شمش روی برای تولید مواد شیمیایی و اکسید‌ها نیز استفاده می‌شود.

مزایای استفاده از شمش روی

  • نوعی آلیاژ تجاری با هزینه ذوب کم و هدر رفت کم فلز
  • عدم حساسیت به درجات خنک‌سازی مختلف، امکان ریخته‌گری آن با فرآیند‌های مختلف را فراهم می‌سازد.
  • قابلیت ریخته‌گری عالی شمش روی می‌تواند قابلیت تولید بخش‌های نازک و جزییات پیچیده از یک قطعه را فراهم سازد.
  • انقباض اندک و تخلخل گاز کمتر
  • قابلیت پرداخت عالی
  • مقاومت خیلی خوب در برابر خوردگی
  • ویژگی‌های ماشین کاری عالی

فرآیند تولید شمش روی

در مراحل نخست ابتدا خاک‌ها و سنگ‌های معدنی حاوی روی مثل اسفالریت خرد و شکسته می‌شوند. اگر این سنگ‌ها حاوی سرب باشند ابتدا باید سرب زدایی شوند. سپس این مواد در مخازن استیل با سولفوریک اسید و آب لیچینگ می‌شوند. طی فرآیند‌های شیمیایی مختلف، سولفات روی به دست می‌ ‌آید. پس این، فلز به آرامی با اسید‌ها واکنش می‌دهد. فلزاتی چون نیکل، کادمیوم، کبالت، آهن و … نیز در این محلول ایجاد شده حضور خواهند داشت. قبل از عملیات الکترولیز ابتدا باید یون‌های مزاحم دور شوند. وقتی عملیات جدا‌سازی یون‌های مزاحم صورت گرفت، وارد مرحله جداسازی فلز روی خواهیم شد.

جمع‌بندی

همانطور که گفته شد به دلیل مقاومت روی در برابر خوردگی، بیشترین موارد استفاده از شمش روی در فرآیند گالوانیزه کردن است. همچنین سایر خواص کاربردی از جمله نقطه ذوب پایین، استحکام، آلیاژپذیری، شکل‌پذیری، مقاومت کششی بالا و …، باعث شده است شمش روی مصارف گوناگونی پیدا کند.

تماس با ما